Trải qua năm 2023, ngành cảng biển và logistics của Việt Nam đã phải đối mặt với hàng loạt thách thức do tình hình kinh tế tổng thể giảm sút, ảnh hưởng đến cả kim ngạch xuất nhập khẩu. Theo dữ liệu từ Tổng Cục Thống kê, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu năm 2023 ước đạt 683 tỷ USD, giảm 6.6% so với năm trước.
Xuất nhập khẩu hàng hóa Việt Nam năm 2023
Bức tranh tổng thể còn nhuốm màu xám khi nhu cầu từ các thị trường xuất khẩu chính của Việt Nam như Mỹ và châu Âu giảm lần lượt 11.6% và 5.9% so với năm trước. Tác động tiêu cực cũng đến từ giá trị nhập khẩu từ các đối tác thương mại lớn như Trung Quốc (giảm 5.9%), Hàn Quốc (giảm 15.5%), và các quốc gia trong ASEAN (giảm 13.3%).
Tại hội nghị Tổng kết công tác năm 2023 và triển khai kế hoạch năm 2024 của Cục Hàng hải, Phó cục trưởng Cục Hàng hải Hoàng Hồng Giang đã thông tin rằng trong năm 2023, tổng khối lượng hàng hóa thông qua cảng biển đạt 756.8 triệu tấn, tăng 5% so với năm 2022. Số lượng hàng container cũng duy trì ở mức ổn định, đạt 24.7 triệu TEUs, không có biến động so với năm trước.
Tuy nhiên, khi nhìn lại vào sản lượng container của các cảng chính của Việt Nam, chúng ta thấy một bức tranh không mấy lạc quan. Trong quý 1, lượng container giảm mạnh, đặc biệt là trong tháng 1 với mức giảm lên đến 25% so với cùng kỳ. Mặc dù có sự khởi sắc trong quý 2 với mức giảm từ 8 – 11%, nhưng sự tăng trưởng dương trở lại chỉ bắt đầu từ tháng 8 và vẫn diễn ra chậm chạp, khoảng từ 3 – 7%.
Dữ liệu từ VietstockFinance cho thấy tổng doanh thu của 25 doanh nghiệp cảng biển, logistics trên sàn chứng khoán (HOSE, HNX và UPCoM) năm 2023 đạt hơn 48 ngàn tỷ đồng, giảm 6% so với năm trước. Trong khi đó, lãi ròng của ngành này đạt hơn 6 ngàn tỷ đồng, tăng 2% so với cùng kỳ. Đáng chú ý là trong số này, 12 doanh nghiệp ghi nhận sự tăng trưởng về lợi nhuận, trong khi 10 doanh nghiệp khác lại phải đối mặt với sự giảm lãi. Ba doanh nghiệp tiếp tục thua lỗ trong năm 2023.
Các doanh nghiệp tăng trưởng lợi nhuận
Ngoài Cảng Dịch vụ Dầu khí Đình Vũ (UPCoM: PSP), còn có nhiều doanh nghiệp khác trong ngành cảng biển và logistics đã ghi nhận mức tăng trưởng ấn tượng về lợi nhuận trong năm 2023.
MAC Logistics (HOSE: MAC) cũng là một trong số những doanh nghiệp ghi nhận mức tăng trưởng lợi nhuận đáng chú ý, với tỷ lệ tăng trưởng lên đến hơn 100%. Điều này cho thấy sự hiệu quả trong quản lý và vận hành của công ty trong bối cảnh khó khăn của thị trường năm 2023.
Đồng thời, Cảng Quy Nhơn (HOSE: QNP) cũng đạt được thành công lớn khi ghi nhận tỷ lệ tăng trưởng lợi nhuận đáng kể. Mặc dù doanh thu của công ty giảm nhẹ, nhưng nhờ vào việc cải thiện biên lãi gộp và tối ưu hóa chi phí, QNP đã có một năm 2023 khá tích cực.
Gemadept (HOSE: GMD) tiếp tục khẳng định vị thế của mình trong ngành khi ghi nhận lãi ròng cao nhất từ khi niêm yết. Sự thành công của GMD chủ yếu đến từ việc chuyển nhượng các khoản đầu tư tài chính dài hạn, giúp công ty có lãi chuyển nhượng đáng kể trong năm vừa qua.
Các doanh nghiệp khác như DXP, SGP, NAP, TOS, PDN cũng đã có một năm 2023 khá tích cực với mức tăng trưởng lợi nhuận đáng kể, cho thấy sự linh hoạt và sự thích ứng của họ trước những thách thức từ thị trường.
Các doanh nghiệp tăng trưởng lợi nhuận năm 2023
Nhiều “ông lớn” giảm lãi
Tuy nhiên, không phải tất cả các doanh nghiệp đều gặp may trong năm 2023, nhiều trong số họ đã phải đối mặt với sự giảm lãi và thậm chí là tình trạng thua lỗ.
Container Việt Nam (Viconship, HOSE: VSC) đã ghi nhận mức giảm lãi đáng kể, đây là một trong những kết quả kinh doanh tồi tệ nhất của công ty trong 15 năm qua. Sự giảm lãi của VSC chủ yếu do chi phí lãi vay tăng đột biến, đặc biệt là trong quý 4, khiến cho mức lãi của công ty giảm mạnh.
Vận tải và Xếp dỡ Hải An (HOSE: HAH) cũng ghi nhận mức giảm lãi lớn trong năm 2023, do giá cước biển và giá cho thuê tàu giảm mạnh, ảnh hưởng đến lợi nhuận hoạt động khai thác tàu.
Tổng Công ty Hàng hải Việt Nam (Vinalines, UPCoM: MVN) cũng không tránh khỏi tình trạng giảm lãi trong năm 2023, mặc dù quý cuối năm có dấu hiệu cải thiện. Tuy nhiên, khó khăn trong hoạt động kinh doanh vận tải và khai thác cảng biển đã đặt ra nhiều thách thức cho MVN.
PV Trans (HOSE: PVT) cũng không nằm ngoài quy luật này khi doanh thu và lợi nhuận của công ty giảm mạnh trong năm 2023, đặc biệt là trong bối cảnh giá cước tàu giảm và nhiều tàu phải ngừng khai thác để sửa chữa.
Các doanh nghiệp giảm lãi năm 2023
3 doanh nghiệp chưa tìm được lối thoát
Trong khi nhiều doanh nghiệp trong ngành cảng biển và logistics đã tìm được cách để tăng trưởng lợi nhuận, có những doanh nghiệp vẫn đang phải đối mặt với thực tế khó khăn và tiếp tục thua lỗ. Điển hình là DS3, PAP và CMP, những doanh nghiệp này cần phải tìm ra giải pháp để cải thiện hiệu suất kinh doanh và tìm kiếm lối thoát trong năm 2024.
Đa phần vượt kế hoạch năm
Thông tin từ các thống kê cho thấy, có tới 15 doanh nghiệp trong ngành cảng biển và logistics đã hoàn thành hoặc vượt qua kế hoạch lợi nhuận cho năm 2023. Trong số này, MAC Logistics (HOSE: MAC) đứng đầu với tỷ lệ vượt kế hoạch lên đến 526%, nhờ vào mức tăng trưởng lợi nhuận đáng chú ý lên đến 371%. Tiếp theo là Gemadept (HOSE: GMD), DXP, TOS, NAP, PDV và một số doanh nghiệp khác.
Đáng chú ý là có 9 trong số 15 doanh nghiệp này đã hoàn thành kế hoạch lợi nhuận trong điều kiện đặt mục tiêu khiêm tốn hơn so với năm trước. Điều này cho thấy sự cố gắng và hiệu suất làm việc của các doanh nghiệp trong bối cảnh khó khăn của năm 2023.
Tuy nhiên, một số doanh nghiệp như Cảng Quốc tế Cam Ranh (UPCoM: CQN), Vinalines (UPCoM: MVN), Cảng Container Rạch Sỏi (UPCoM: CCR), Vận tải và Xếp dỡ Hải An (HOSE: HAH), SGP Logistics (UPCoM: SGP), Cảng Chân Mây (UPCoM: CMP), Quản lý Đường sông Số 3 (HNX: DS3) và Cảng Biển Sài Gòn (UPCoM: SFI) vẫn chưa thể đạt được mục tiêu kinh doanh và tiếp tục phải đối mặt với những thách thức.
Kết quả thực hiện kế hoạch năm 2023
Triển vọng nào cho năm 2024?
Trong báo cáo về Triển vọng của Ngành Cảng biển & Logistics năm 2024, SSI Research đã đưa ra một số nhận định về triển vọng của ngành này trong năm tới. Theo đó, SSI dự báo rằng ngành cảng biển sẽ có sự phục hồi trong sản lượng do nhu cầu xuất nhập khẩu được cải thiện, đặc biệt là từ việc bổ sung hàng tồn kho ở Mỹ/ châu Âu. Sản lượng và giá cước trung bình cũng được dự báo sẽ cải thiện ở một số cảng, giúp ngành này tăng trưởng lợi nhuận khoảng 15 – 20% so với cùng kỳ.
Đối với ngành vận tải container, mặc dù có thể gặp ít áp lực hơn về lợi nhuận so với năm trước, nhưng căng thẳng địa chính trị và nguồn cung đội tàu mới dự kiến sẽ đóng vai trò quan trọng trong tình hình cung cầu vận tải hàng hóa. Các hãng tàu chở dầu cũng có thể hưởng lợi từ môi trường giá vận chuyển cao, mặc dù tốc độ tăng trưởng lợi nhuận có thể giảm xuống khoảng 10 – 15%.
Tuy nhiên, ngành logistics có triển vọng khá tích cực khi có thể phục hồi về sản lượng nhờ vào hoạt động sản xuất tăng cao và giảm chi phí nhiên liệu. Điều này được kỳ vọng sẽ giúp giảm áp lực lên giá cước trung bình và mang lại kết quả tích cực cho các doanh nghiệp trong ngành.
Nếu bạn đang tìm kiếm một nơi để tham gia vào cộng đồng đầu tư tài chính sôi động và chuyên nghiệp tại Việt Nam, hãy đến với ITraders. Tại đây, bạn có thể trao đổi, học hỏi, và chia sẻ kinh nghiệm về các lĩnh vực đầu tư hấp dẫn như: cổ phiếu, ngoại hối, tiền điện tử, bất động sản, vàng, và nhiều hơn nữa.Để tham gia vào diễn đàn, bạn chỉ cần đồng ý với quy định chung của ITraders. Hãy nhanh tay đăng ký và khám phá những cơ hội đầu tư tuyệt vời cùng chúng tôi!